Co zrobić, gdy podejrzewasz u siebie raka piersi?
Moment, w którym kobieta po raz pierwszy podejrzewa u siebie raka piersi, może być przytłaczający. Nawet najmniejszą wątpliwość warto skonsultować z lekarzem specjalistą. Do kogo, jak i gdzie się zwrócić w takim momencie?
Objawy kliniczne nowotworu piersi różnią się w zależności od stadium jego zaawansowania. We wczesnej fazie rozwoju rak piersi przebiega bezobjawowo, nie dając wyraźnych sygnałów o obecności nowotworu. Poza badaniami mammograficznymi, najczęściej raka piersi rozpoznaje się podczas samobadania. Ma on wówczas postać twardego guzka w piersi, wyczuwalnego podczas dotykania. U większości pacjentek pierwszy objaw to wystąpienie bezbolesnego guzka w górnej bocznej części piersi. Najrzadziej guzek umiejscawia się w dolnej środkowej części piersi. Innymi objawami może być niespodziewany wysięk z brodawki lub jej wciągnięcie czy owrzodzenie. Warto zwrócić uwagę na zmiany skórne piersi, w tym zaczerwienienie, pojawiające się zmarszczki na piersiach czy świąd. Dodatkowo węzły chłonne mogą być wyczuwalnie powiększone.
Pamiętaj, że żaden z wymienionych wyżej objawów nie musi oznaczać raka piersi. Może być wiele przyczyn dla powyższych symptomów. Nie można ich jednak lekceważyć. Dzięki postępom w medycynie i ogólnemu wzrostowi świadomości społecznej nowotwory piersi, szczególnie te wcześnie wykryte, dają duże szanse na całkowite wyleczenie. Podejdź do tematu w miarę możliwości spokojnie i z dystansem.
Jeżeli zaobserwujesz któryś z objawów, umów się na wizytę u lekarza pierwszego kontaktu w lokalnej przychodni. Bez skierowania możesz też umówić się do ginekologa lub onkolga. Lekarz pierwszego kontaktu przeprowadzi z Tobą wywiad lekarski. Zastanów się, czy wcześniej w Twojej rodzinie były przypadki nowotworów złośliwych. Przypomnij sobie historię miesiączkowania oraz historię przebytych ciąż. Jeżeli przyjmowałaś lub przyjmujesz leki hormonalne – koniecznie poinformuj o tym lekarza.
W oczekiwaniu na wizytę zastanów się, czy prowadzisz zdrowy tryb życia. Może być to dobry moment na wprowadzenie zmian w diecie, które wyeliminują alkohol i tłuszcze, a wprowadzą więcej warzyw i owoców. Jeżeli palisz, zastanów się również nad rzuceniem tego nałogu.
Na wizycie u lekarza pierwszego kontaktu możesz otrzymać skierowanie do lekarza specjalisty. Natomiast u specjalisty możesz otrzymać skierowanie na badanie USG lub mammografię. Gdy będą do tego przesłanki, lekarz może założyć Zieloną Kartę Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego (DiLO), która pozwoli Ci na wejście do szybkiej ścieżki onkologicznej. Na spotkaniu ze specjalistą oprócz wywiadu lekarskiego przeprowadzone zostanie badanie fizykalne, podczas którego zostaną ocenione fizyczne symptomy. Badanie skupi się wokół oceny prawidłowości gruczołów piersiowych. Badanie palpacyjne, czyli badanie dotykiem, może ujawnić obecność guza lub zidentyfikować jego złośliwość oraz lokalizację i przybliżone wymiary. Zbadane zostaną również węzły chłonne pod kątem możliwych przerzutów.
Jeżeli wcześniej nie wykonałaś takiego badania, specjalista zleci przeprowadzenie badania obrazowego. W zależności od wieku i innych czynników będzie to:
- Mammografia, czyli obrazowanie piersi przy pomocy promieniowania rentgenowskiego. Mammografia jest obecnie podstawowym badaniem przesiewowym pod kątek raka piersi u kobiet już od około 35-40 roku życia. Wiąże się to z budową piersi u kobiet, kiedy to z czasem tkanka tłuszczowa przeważa w stosunku do tkanki gruczołowej. W przypadku przewagi w piersiach tkanki tłuszczowej najlepszą metodą obrazowania jest mammografia. Takie badanie pozwala na wykrycie niepokojących guzków. Natomiast z uwagi na przewagę tkanki gruczołowej rzadko się ją wykonuje się u młodych kobiet.
- USG, czyli badanie ultrasonograficzne. Stosowane jest najczęściej u młodych pacjentek oraz kobiet w ciąży – ze względu na budowę gruczołową piersi – jest to bardziej skuteczna metoda obrazowania. Badanie USG pozwoli na ocenę gęstości zmian, rozróżni torbiele od guzów oraz pozwoli na określenie dokładnych wymiarów zmian.
- Rezonans magnetyczny (MRI), to badanie zapewniające najwyższą jakość obrazu. Stosowane jest w przypadku, gdy pozostałe metody obrazowania budzą wątpliwości w kontekście jednoznacznej oceny. MRI wykonuje się częściej wśród kobiet, będących w grupie wysokiego ryzyka (ze stwierdzoną mutacją genów).
Przy stwierdzeniu zmian lekarz zaleci wykonanie badania patomorfologicznego. Polega ono na obejrzeniu wycinków tkanki lub komórek guzowych pod mikroskopem. W tym przypadku zostanie wykonana biopsja, czyli pobranie fragmentu niepokojącej tkanki za pomocą specjalistycznej igły. Badanie patomorfologiczne ma kluczowe znaczenie w leczeniu raka. Na tym etapie dowiesz się więcej na temat choroby – jej złośliwości, charakteru i stopniu zaawansowania. Dokładna analiza pozwoli na wybranie najefektywniejszej metody leczenia.
W przypadku, gdy lekarz podejrzewa raka piersi w stadium zaawansowanym, może zlecić wykonanie dodatkowych badań. Ma to na celu zidentyfikowanie wszystkich możliwych miejsc przerzutów – najczęściej są to wątroba, płuca, kości i mózg.
Pamiętaj, by na tym etapie zadać lekarzowi wszystkie pytania, które Cię nurtują na temat zbliżającej się terapii. Wybrana metoda leczenia powinna uwzględniać wszystkie indywidualne czynniki – od rodzaju i stopnia zaawansowania nowotworu po Twój styl życia i dotychczasowe zobowiązania rodzinne i zawodowe.
O niepokojących Cię objawach i podejrzeniach możesz porozmawiać ze swoimi bliskimi i przyjaciółmi. Leczenie raka piersi może przybrać różne formy i w zależności od tego – mniej lub bardziej wpłynąć na Twoje życie i relacje z najbliższymi. Rak piersi nie jest łatwą chorobą, dlatego w przypadku przytłoczenia zastanów się nad spotkaniem z psychologiem i/lub psychoonkologiem.
Możesz również poszukać grup wsparcia dla kobiet mierzących się z rakiem piersi. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą organizacji pozarządowych działających w tym zakresie na terenie Gdyni: Stowarzyszenie Gdyńskich Amazonek oraz Gdyński Most Nadziei – Akademia Walki z Rakiem.
Pamiętaj, że rak piersi to choroba wyleczalna. Około 80% kobiet ze zdiagnozowanym rakiem piersi we wczesnym stadium udaje się całkowicie wygrać z chorobą.